ΑΑΔΕ: Εγκύκλιος για μείωση συντελεστή ΦΠΑ σε 6% στα προϊόντα ατομικής υγιεινής

Αθήνα, 23 Μαρτίου 2020

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΑΔΕ

Σε συνέχεια της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ Α΄68/20.03.2020), ο Διοικητής της Α.Α.Δ.Ε., Γιώργος Πιτσιλής, υπέγραψε Εγκύκλιο, σχετικά με τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ σε 6% σε σειρά αγαθών που είναι αναγκαία για την προστασία της δημόσιας υγείας. Ειδικότερα, με την ΠΝΠ μετατάσσονται στο συντελεστή Φ.Π.Α. έξι τοις εκατό (6%) από είκοσι τέσσερα τοις εκατό (24%), μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2020, οι μάσκες προστασίας, τα γάντια για την ιατρική, το σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή, τα αντισηπτικά διαλύματα, τα αντισηπτικά μαντιλάκια και άλλα αντισηπτικά παρασκευάσματα, η αιθυλική αλκοόλη μετουσιωμένη η οποία προορίζεται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αντισηπτικών και η καθαρή αιθυλική αλκοόλη μη μετουσιωμένη γεωργικής προέλευσης με αλκοολικό τίτλο 95% η οποία διατίθεται εμφιαλωμένη στη λιανική πώληση.

Το κείμενο της Εγκυκλίου, που θα δημοσιευθεί αύριο, προβλέπει τα εξής:

Α. Αναφορικά με την νομοθεσία ΦΠΑ περί συντελεστών (24%, 13% και 6%):

1. Σύμφωνα με το άρθρο 98 της κοινοτικής οδηγίας ΦΠΑ 2006/112, η θέσπιση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ είναι δυνητικής εφαρμογής για τα Κράτη Μέλη και αφορά μόνο στις κατηγορίες αγαθών που αναφέρονται ρητά στο παράρτημα ΙΙΙ της Οδηγίας. Βάσει του ιδίου άρθρου, τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν τη Συνδυασμένη Ονοματολογία για να οριοθετούν επακριβώς την οικεία κατηγορία των αγαθών για την οποία εφαρμόζονται οι μειωμένοι συντελεστές φόρου προστιθεμένης αξίας.

2. Κατ΄ εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων της κοινοτικής οδηγίας ΦΠΑ, σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με το άρθρο 21 σε συνδυασμό με το Παράρτημα ΙΙΙ του Ν. 2859/00 «Κώδικας ΦΠΑ», ο συντελεστής του ΦΠΑ ορίζεται σε είκοσι τέσσερα τοις εκατό (24%) στη φορολογητέα αξία με εξαίρεση τα αγαθά που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙΙ του νόμου. Στο Παράρτημα III του Κώδικα ΦΠΑ, τα εμπορεύματα που υπόκεινται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, προσδιορίζονται πέραν της περιγραφής τους και με την αντίστοιχη δασμολογική κλάση (Δ.Κ) του Δασμολογίου της Ε.Ε.

3. Επισημαίνεται επιπλέον ότι, ο όρος «ΕΧ» δίπλα από ορισμένες δασμολογικές κλάσεις, σημαίνει ότι, από την αναφερόμενη δασμολογική κλάση, υπάγονται σε συντελεστή ΦΠΑ 6% αποκλειστικά τα προϊόντα που αναγράφονται ρητά στη συγκεκριμένη παράγραφο του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα ΦΠΑ, και όχι ολόκληρη η εν λόγω δασμολογική κλάση (η οποία περιλαμβάνει και άλλα είδη που δεν υπάγονται σε συντελεστή ΦΠΑ 6%).

Β. Αναφορικά με τη δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων

1. Η δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων πραγματοποιείται αποκλειστικά με βάση τα προβλεπόμενα στο Κοινό Δασμολόγιο της Ευρ. Ένωσης [Κανονισμός (ΕΟΚ) 2658/87, όπως τροποποιήθηκε από τον Κανονισμό αριθμ.2019/1776 (Συνδυασμένη Ονοματολογία-Σ.Ο. για το έτος 2020)], τους Γενικούς Κανόνες ερμηνείας αυτού καθώς και με τις Επεξηγηματικές Σημειώσεις της Συνδυασμένης Ονοματολογίας (Σ.Ο.) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων (Π.Ο.Τ.).

1. Τονίζεται ότι στο Κοινό Δασμολόγιο της Ε. Ένωσης τα προϊόντα περιγράφονται, σε πολλές περιπτώσεις, με γενικούς ορισμούς και, για τον λόγο αυτό, απαιτείται η αναλυτική και κατά περίπτωση εξέταση (case by case) του καθενός εξ' αυτών (κάτι που έχει τονιστεί επανειλημμένα από την Ε. Επιτροπή και έχει καταγραφεί σε αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ε. Ένωσης), ούτως ώστε να διενεργηθεί επιτυχώς και με ασφάλεια η δασμολογική κατάταξη αυτών.

Τροποποιήσεις που επέρχονται στο Παράρτημα ΙΙΙ του Κώδικα ΦΠΑ (2859/00) με την παρ. 1 και 2 του άρθρου 1 του Α μέρους της ΠΝΠ (ΦΕΚ Α, 68/ 20/03/2020):

Κεφάλαιο Α. ΑΓΑΘΑ

Παράγραφος 50. Στο Παράρτημα ΙΙΙ προστίθεται η παράγραφος 50 σύμφωνα με την οποία οι μάσκες προστασίας και τα γάντια για την ιατρική (για την προστασία από ιούς και την αποφυγή μετάδοσης ασθενειών - νοσοκομειακή και ιδιωτική χρήση) (ΔΚ ΕΧ 3926, ΕΧ 4015, ΕΧ 4818 και ΕΧ 6307), το σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή των ΔΚ ΕΧ 3401 και ΕΧ 3402, τα αντισηπτικά διαλύματα, αντισηπτικά μαντιλάκια και άλλα αντισηπτικά παρασκευάσματα των ΔΚ 3307 ΕΧ, ΕΧ 3401, ΕΧ 2828, ΕΧ 3402, ΕΧ 3808 και ΕΧ 3824, η αιθυλική αλκοόλη μετουσιωμένη της ΔΚ ΕΧ 2207, η οποία προορίζεται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αντισηπτικών και η καθαρή αιθυλική αλκοόλη μη μετουσιωμένη γεωργικής προέλευσης με αλκοολικό τίτλο 95% της ΔΚ ΕΧ 2207, η οποία διατίθεται εμφιαλωμένη στη λιανική πώληση σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 8 του ν.2969/01 (ΦΕΚ Α 281), μετατάσσονται στον συντελεστή του φόρου έξι τοις εκατό (6%), έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.

Αναλυτικά σας γνωρίζουμε αναφορικά με τις δασμολογικές κλάσεις (ΔΚ) που αναφέρονται στην παράγραφο 50:

α. Μάσκες προστασίας και γάντια για την ιατρική (για την προστασία από ιούς και την αποφυγή μετάδοσης ασθενειών-νοσοκομειακή και ιδιωτική χρήση) των ΔΚ ΕΧ 3926, ΕΧ 4015, ΕΧ 4818 και ΕΧ 6307, συντελεστής ΦΠΑ 6%.

ΔΚ 3926: Όταν αποτελούνται από πλαστικές ύλες,

ΔΚ 4015: Όταν αποτελούνται από καουτσούκ βουλκανισμένο, μη σκληρυμένο,

ΔΚ 4818: Όταν αποτελούνται από χαρτί,

ΔΚ 6307: Όταν αποτελούνται από υφαντικές ύλες.

Επισημαίνεται ότι, οι μάσκες και τα γάντια προστασίας που υπάγονται στις προαναφερόμενες δασμολογικές κλάσεις, μπορούν να είναι είτε μίας χρήσης είτε πολλαπλών χρήσεων.

Οι μάσκες και τα γάντια προστασίας που κατατάσσονται στις προαναφερόμενες δασμολογικές κλάσεις, υπάγονται στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6% εφόσον πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς αποφυγής μετάδοσης ασθενειών. Συνεπώς οι μάσκες και τα γάντια για οικιακές εργασίες, επαγγελματικές χρήσεις, βιομηχανικές χρήσεις κλπ (πχ γάντια για χρήση στην κουζίνα, για την κηπουρική, ή και τα συνεργεία αυτοκινήτων κλπ.) εξακολουθούν να υπάγονται σε κανονικό συντελεστή ΦΠΑ 24%.

β. Σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή των ΔΚ ΕΧ 3401 και ΕΧ 3402, συντελεστής ΦΠΑ 6%.

(ΔΚ) 3401:

Ο υπερμειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 6% εφαρμόζεται στα ακόλουθα προϊόντα της δασμολογικής κλάσης αυτής, που προορίζονται για την ατομική υγιεινή:

• Σαπούνια, προϊόντα και παρασκευάσματα οργανικά που ενεργούν πάνω στην επιφανειακή τάση, σε ράβδους, σε σχήμα στρογγυλού ψωμιού, σε τεμάχια ή είδη έκτυπα, και ειδικότερα:
• όλα τα κοινά σαπούνια προσωπικού καθαρισμού και υγιεινής κάθε τύπου, είτε σε στέρεη μορφή (π.χ. σε πλάκες) είτε σε υγρή μορφή (π.χ. υγροσάπουνα, κρεμοσάπουνα).
• ειδικότερες κατηγορίες σαπουνιών υγιεινής, όπως τα απολυμαντικά σαπούνια (π.χ. αυτά που παρουσιάζονται σε στερεή μορφή και περιέχουν μικρές ποσότητες φαινόλης, κρεόλης, ναφθόλης, φορμαλδεΰδη κ.λπ.), τα σαπούνια γλυκερίνης, και τα σαπούνια για ιατρικές χρήσεις (π.χ. αυτά που περιέχουν βορικό οξύ, σαλικυλικό οξύ, θείο, σουλφοναμίδια ή άλλες φαρμακευτικές ουσίες),
• χαρτί, βάτες, πιλήματα, και μη υφασμένα υφάσματα, εμποτισμένα, επιχρισμένα ή καλυμμένα με σαπούνι ή απορρυπαντικά
• σαπούνια σε άλλες μορφές, όπως π.χ. σε νιφάδες, σε μορφή κόκκων ή σκόνες
• προϊόντα και παρασκευάσματα οργανικά που ενεργούν πάνω στην επιφανειακή τάση που προορίζονται για το πλύσιμο του δέρματος, με μορφή υγρού ή κρέμας, συσκευασμένα για τη λιανική πώληση.
• αποστειρωμένα υγρά μαντηλάκια χωρίς αλκοόλη, εμποτισμένα με απιονισμένο νερό, που περιέχουν απορρυπαντικό και άλλες καθαριστικές ουσίες (τα υγρά μαντηλάκια που περιέχουν αλκοόλη υπάγονται στη ΔΚ 3808 και επίσης υπάγονται σε ΦΠΑ 6% - βλ. κατωτέρω).

Επισημαίνεται ότι, παραμένουν στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ 24% προϊόντα της ΔΚ 3401 άλλα από τα προαναφερόμενα, όπως π.χ. σαπούνια λειαντικά, σαπούνια στίλβωσης, σαπούνια για βιομηχανικές χρήσεις, σαπούνια για σκοπούς αισθητικής., δεδομένου ότι δεν χρησιμοποιούνται για την ατομική υγιεινή.

Δασμολογική κλάση (ΔΚ) 3402

Τα είδη της παρούσας κλάσης που υπάγονται στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6%, είναι ειδικότερα τα ακόλουθα:

• τα οργανικά παρασκευάσματα που ενεργούν πάνω στην επιφανειακή τάση που προορίζονται για το πλύσιμο του δέρματος, με μορφή υγρού ή κρέμας, που δεν είναι συσκευασμένα για τη λιανική πώληση. Τα προϊόντα αυτά όταν παρουσιάζονται συσκευασμένα για τη λιανική πώληση κατατάσσονται, όπως αναφέρεται ανωτέρω, στη ΔΚ 3401.
• τα παρασκευάσματα τύπου "χλωρίνης" (τα οποία π.χ. αποτελούνται από υποχλωριώδη συστατικά, μη ιοντικά τασιενεργά, λευκαντικούς παράγοντες, σαπούνι, αρωματικές ουσίες κ.λπ.) κ.α. Συνακόλουθα στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6% υπάγονται τα προϊόντα της ΔΚ 3402 εφόσον χρησιμοποιούνται για την ατομική υγιεινή του ανθρώπου με στόχο την διατήρηση της καλής ατομικής καθαριότητας και την αποφυγή διάδοσης ασθενειών. Κατά συνέπεια, κάθε άλλο είδος της ΔΚ 3402, που δεν ανήκει στα προαναφερόμενα, όπως είναι τα προϊόντα καθαρισμού επιφανειών και πατωμάτων, απορρυπαντικά και άλλα παρασκευάσματα καθαρισμού ρούχων, απορρυπαντικά πιάτων και σκευών κουζίνας, κλπ. εξακολουθούν να υπάγονται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ 24%.

γ. Αντισηπτικά διαλύματα, αντισηπτικά μαντηλάκια και άλλα αντισηπτικά παρασκευάσματα των, ΔΚ ΕΧ 3401, ΕΧ 2828, ΕΧ 3402, ΕΧ 3808, ΕΧ 3824 και ΕΧ 3307 , συντελεστής ΦΠΑ 6%.

ΔΚ 2828:

Η παρούσα κλάση περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, υδατικά διαλύματα υποχλωριώδους νατρίου που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για την αναστολή της μικροβιακής ανάπτυξης σε υγρά. Ειδικότερα, σε συντελεστή ΦΠΑ 6% υπάγονται:

• Τα υδατικά διαλύματα γνωστά και ως εμπορική χλωρίνη (bleach, eau de Javel), που χρησιμοποιούνται, μεταξύ άλλων, για την απολύμανση χώρων ή την απολύμανση του νερού από μικροβιακούς παράγοντες.
• Τα υδατικά διαλύματα που χρησιμοποιούνται μεταξύ άλλων στην ιατρική ως αντισηπτικά προϊόντα. Τα είδη αυτά, με την πρόσμιξη βορικού οξέος, είναι επίσης γνωστά ως διαλύματα Dakin.

ΔΚ 3808:

Στην παρούσα κλάση περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα απολυμαντικά και παρόμοια προϊόντα που παρουσιάζονται σε μορφές ή συσκευασίες για τη λιανική πώληση. Προϊόντα της κλάσης αυτής που υπάγονται στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6% είναι τα ακόλουθα:

• τα αλκοολικά διαλύματα (π.χ. ισοπροπυλικής αλκοόλης) για την απολύμανση των χεριών που περιέχουν γλυκερίνη ή και άλλες ουσίες (π.χ. αλόη). Τα είδη αυτά μπορεί να παρουσιάζονται και με μορφές σπρέι, γέλης κ.λπ.
• Τα μαντηλάκια που διαθέτουν αλκοόλη (ισοπροπυλική αλκοόλη) και έχουν αντισηπτικές και απολυμαντικές ιδιότητες.
• Τα προϊόντα που στο εμπόριο διατίθενται ως "αλκοολούχες λοσιόν" και αποτελούνται, για παράδειγμα, από μετουσιωμένη αλκοόλη, νερό, γλυκερίνη, φθαλικό διαιθυλεστέρα και αρωματικές ουσίες.
• Απολυμαντικά προϊόντα που προορίζονται για τον καθαρισμό των χώρων των νοσοκομείων ή των ιατρικών εργαλείων.

Κάθε άλλο είδος της ΔΚ 3808 που δεν εμπίπτει στα προαναφερόμενα , δηλαδή δεν χρησιμοποιείται για αντισηπτικούς ή απολυμαντικούς σκοπούς, εξακολουθεί να υπάγεται στον κατά περίπτωση προβλεπόμενο συντελεστή ΦΠΑ . Διευκρινίζεται ότι, οι διατάξεις της παραγράφου 39 του Παραρτήματος ΙΙΙ του ν.2859/200 παραμένουν σε ισχύ.

ΔΚ 3824:

Σε συντελεστή ΦΠΑ 6% υπάγονται αποκλειστικά τα χημικά προϊόντα της κλάσης αυτής που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς αντισηπτικούς ή απολυμαντικούς για την ατομική υγιεινή, και δεν είναι δυνατόν να καταταγούν, σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά τους, σε άλλη δασμολογική κλάση όπως αυτές που προαναφέρθηκαν.

ΔΚ 3307:

Σε συντελεστή ΦΠΑ 6% υπάγονται αποκλειστικά και μόνο τυχόν προϊόντα της κλάσης αυτής που έχουν αντισηπτική δράση.

ΔΚ ΕΧ 3401, και ΕΧ 3402:

Τα προϊόντα που περιλαμβάνονται, ως αναλύονται ανωτέρω στο στοιχείο β και τα οποία έχουν αντισηπτική δράση.

δ. Αιθυλική αλκοόλη της ΔΚ 2207, συντελεστής ΦΠΑ 6%.

Ωστόσο, για σκοπούς ΦΠΑ, ο υπερμειωμένος συντελεστής 6% εφαρμόζεται μόνο στην αλκοόλη όπως αυτή περιγράφεται στο κείμενο του νόμου, ήτοι

• στη μετουσιωμένη αιθυλική αλκοόλη που προορίζεται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αντισηπτικών, καθώς και
• στην καθαρή, μη μετουσιωμένη αιθυλική αλκοόλη (καθαρό οινόπνευμα) γεωργικής προέλευσης με αλκοολικό τίτλο 95% η οποία διατίθεται εμφιαλωμένη στη λιανική πώληση, για ατομική υγιεινή και προστασία, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 8 του ν.2969/01 (ΦΕΚ Α 281) δηλαδή δεν περιλαμβάνει τα προηγούμενα στάδια , πριν τη λιανική πώληση, συναλλαγής.

Τέλος, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν το Κοινό Δασμολόγιο της Ε. Ένωσης, στη σχετική ιστοσελίδα της Επίσημης Εφημερίδας της Ε. Ένωσης, https://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=el.